Zez u dzieci
wróć do ->>> OKO DZIECKA – KOMPENDIUM WIEDZY
Zezem określamy zaburzenie dotyczące funkcjonowania mięśni gałkoruchowych, w wyniku którego oko prezentuje nieprawidłowe ustawienie osi widzenia w jednej lub kilku pozycjach spojrzenia.
Okresowe nierównoległe ustawienie oczu może czasem występować u niemowląt do około 4 miesiąca życia i jest związane z rozwojem widzenia i centralnej fiksacji. Nieprawidłowe ustawienie oczu w póżniejszym czasie lub stale występujący zez, odchylenie o dużym kącie wymaga zawsze pełnej diagnostyki okulistycznej- także u małych dzieci.
Wśród nieprawidłowych ustawień oczu rozróżniamy:
- Zezy zbieżne (oko lub oczy ustawiają się „do środka”)
- Zezy rozbieżne (oko lub oczy ustawiają się „na zewnątrz”)
- Zezy pionowe (jedno oko ustawia się powyżej lub poniżej drugiego)
Skutkuje to przesunięciem obrazu, który powstaje na siatkówce i gorszym widzeniem. Nieleczony zez i wady wzroku u dzieci mogą prowadzić do powstania niedowidzenia. Najbardziej wrażliwa faza rozwoju nauki widzenia kończy się około 12 roku życia. Im wcześniej zez i wady wzroku zostaną wykryte, tym większe są szanse na uniknięcie trwałego osłabienia wzroku. Rozwijający się zez u dzieci często nie powoduje żadnych dolegliwości. Jedynie u starszych dzieci czasem mogą pojawić się skargi na okresowe podwójne widzenie, lub wrażenie rozmazywania się obrazu przy pracy z bliska lub daleka.
Nieprawidłowe ustawienie oczu może być obserwowane stale, lub pojawiać się okresowo, szczególnie pod koniec dnia, w sytuacjach zmęczenia, rozkojarzenia. W niektórych przypadkach zez może być bardziej widoczny przy patrzeniu w dal, lub tylko przy patrzeniu z bliska.
Wyróżniamy różne postacie zeza: zez jawny, ukryty i porażenny. W przypadku zeza badanie okulistyczne ma na celu sprawdzenie czy nie występuje wada wzroku, określa jaki jest kąt zeza, sprawdza czy występuje niedowidzenie i czy istnieją nieprawidłowości w przednim lub tylnym odcinku oka, które mogą ten zez powodować. W leczeniu zeza konieczna jest korekcja wady wzroku, jeśli taka występuje i przepisanie okularów. Jeśli zez dotyczy tylko jednego oka, to oprócz doboru korekcji okularowej często niezbędne jest zasłanianie zdrowego oka (plasterkami, zasłonkami na oprawę okularową), aby mobilizować słabiej widzące oko. W określonych sytuacjach konieczna jest kwalifikacja do operacji korygującej kąt zeza.
Leczenie zeza może obejmować:
- Leczenie zachowawcze- stosowanie korekcji okularowej, czasem z dodatkową terapią zasłanianiem (w niektórych typach zeza)
- Leczenie operacyjne
- Leczenie łączone: stosowanie korekcji okularowej i zabieg operacyjny
Przeprowadzenie pełnej diagnostyki okulistycznej u pacjentów z zezem jest niezbędne, aby wykluczyć potencjalne współistniejące choroby okulistyczne mogące być przyczyną nierównoległego ustawienia oczu jak np.:
- Głębokie niedowidzenie
- Zaćma
- Zapalenia błony naczyniowej
- Zaburzenia nerwu wzrokowego (anomalie rozwojowe, zaniki)
- Zaburzenia siatkówki- szczególnie dotyczące plamki żółtej (min. blizny pozapalne, choroby uwarunkowane genetycznie- dystrofie)
- Zaburzenia neurologiczne
Badanie okulistyczne może być pierwszym etapem diagnostyki i być powodem skierowania pacjenta na kolejne konsultacje- w tym neurologiczną, reumatologiczną, specjalisty chorób zakaźnych.
wróć do ->>> OKO DZIECKA – KOMPENDIUM WIEDZY